Dünya çapında işletmeler ve bireyler için çok çeşitli bulut çözümleri mevcuttur. Bu noktada IaaS, PaaS ve SaaS gibi sık kullanılan bulut hizmetlerine aşina değilseniz, doğru çözümü seçmeniz zor olabilir.
Bu nedenle, bu yazımızda bu popüler bulut hizmetlerinden olan PaaS ve IaaS’ı sizin için detaylıca açıklayacağız.
Haydi başlayalım!
SaaS (Software as a Service) Nedir? İşletmeler İçin Avantajları Nelerdir?
PaaS Nedir?
PaaS, Platform as a Service – Hizmet Olarak Platform anlamına gelir. Kullanıcıların internet üzerinden uygulama geliştirmelerine, yönetmelerine ve çalıştırmalarına olanak sağlayan bir platformdur. PaaS, uygulamaları işletim sistemleri, programlama dilleri, web sunucuları ve uygulamaların hızlı geliştirilmesini ve kolay yönetimini sağlayan bir ortam oluşturan diğer parçalarla bağlayan ara katman yazılımını içerebilir.
Yazılım söz konusu olduğunda Paas SaaS’a kıyasla oldukça esnektir. İhtiyaçlarınıza bağlı olarak mevcut yazılımların yanı sıra işletme içi geliştirilen yazılımları da kullanabilirsiniz.
PaaS aşağıdaki özelliklere sahiptir:
- Kullanıma hazır bir geliştirme ortamı sağlayarak geliştirme maliyetlerinden ve zamandan tasarruf etmenize olanak tanır.
- Servis sağlayıcı tarafından yönetildiği için bakım ve yedeklemeler konusunda endişelenmenize gerek kalmaz.
- Altyapısı servis sağlayıcı tarafından sağlandığı ve kurulduğu için servisi hemen kullanmaya başlayabilirsiniz.
- PaaS, geliştiricilere geliştirme için daha önce kullanılan uygulamaları seçme ve bunları platformda çalıştırma gibi birçok özgürlük sunar.
PaaS’a en iyi örneklerden biri, Google Cloud Platform’daki Google App Engine’dir. Google App Engine, kullanıcılara kaynakları otomatik olarak tahsis edip ölçeklendirdiği ve uygulama geliştirme ve yönetimi için diğer otomatik araçları sağladığı için backend’de zaman harcamadan uygulamayı dağıtmasına olanak tanır.
PaaS’ı Ne Zaman ve Neden Kullanmalısınız?
PaaS çözümleri çoğunlukla yazılım geliştiriciler tarafından kullanılır. PaaS, uygulamaları geliştirmek, test etmek ve yönetmek için bir ortam sağlar. Bu nedenle PaaS, yazılım geliştirme şirketleri için mükemmel bir seçimdir.
PaaS, geliştiricilere bir dizi avantaj sağlar. Bu avantajlar aşağıdaki şekildedir:
1. Azaltılmış geliştirme süresi
PaaS hizmetleri, yazılım geliştiricilerin geliştirme süresini önemli ölçüde azaltmasına olanak tanır. Bilgi işlem altyapısının sunucu tarafı bileşenleri (web sunucuları, depolama, ağ kaynakları vb.) bir satıcı tarafından sağlanır. Bu nedenle geliştirme ekiplerinin bunları yapılandırması, sürdürmesi veya güncellemesi gerekmez. Bunun yerine geliştiriciler, projeleri en yüksek hızda ve kalitede sunmaya odaklanabilir.
2. Farklı programlama dilleri için destek
PaaS bulut hizmetleri genellikle birden fazla programlama dilini destekleyerek geliştiricilere aynı platformda başlangıç MVP’lerinden kurumsal çözümlere kadar çeşitli projeler sunma fırsatı verir.
3. Uzak ve dağıtılmış ekipler için kolay işbirliği
PaaS, uzak ve dağıtılmış ekiplere muazzam işbirliği yetenekleri sağlar. Dış kaynak kullanımı ve freelance çalışma günümüzde yaygındır ve birçok yazılım geliştirme ekibi dünyanın farklı yerlerinde yaşayan uzmanlardan oluşur. Bu noktada PaaS hizmetleri, aynı yazılım mimarisine her yerden ve her zaman erişmelerini sağlar.
4. Ek personel gerektirmeyen yüksek geliştirme yetenekleri
PaaS, geliştirme şirketlerine ek personel istihdam etme zorunluluğu olmadan uygulamalar oluşturmak için ihtiyaç duydukları her şeyi sağlar. Tüm donanım ve ara katman yazılımları bir PaaS satıcısı tarafından sağlanır, korunur ve yükseltilir. Bu, işletmelerin sunucuları ve veri tabanlarını yapılandırmak veya işletim sistemlerini dağıtmak için personele ihtiyacı olmadığı anlamına gelir.
Elbette, PaaS’ın avantajlarının yanında bazı dezavantajları vardır:
Verilerinizi işleyen sanal makine üzerinde hiçbir kontrolünüz yoktur.
PaaS çözümleri, IaaS’den daha az esnektir. Örneğin, aynı anda birkaç sanal makine oluşturamaz ve silemezsiniz.
IaaS Nedir?
IaaS, Infrastructure as a Service – Hizmet Olarak Altyapı anlamına gelir. Sağlanan hizmet, ağlar, sunucular, işletim sistemleri ve sistemleri oluşturmak ve çalıştırmak için gerekli olan her şeyi içeren internet üzerinden erişilebilen eksiksiz bir altyapıdır. PaaS’dan farklı olarak, kullanıcı backend üzerinde kontrole sahiptir, donanım bileşenlerini belirleyebilir ve işletim sistemlerini tam olarak beğenilerine göre ayarlayabilir. Bundan sonra kullanıcı bunun üzerine bir sistem geliştirebilir ve çalıştırabilir.
IaaS aşağıdaki özelliklere sahiptir:
- Kullanıma hazır bir geliştirme ortamı ile birlikte gelir
- Kullanıcıya internet üzerinden kullanmak üzere donanım özelliklerini belirleme ve işletim sistemlerini kurma özgürlüğü verir.
- Kullanımı kolay kaynak ölçeklendirme seçenekleri sunar.
- Kullanıcı donanım bakım ve onarım maliyetlerinden tasarruf sağlar.
IaaS’a en iyi örneklerden biri, Google Cloud Platform’daki Google Compute Engine’dir. Kullanıcılara, geleneksel bilgisayarlara çok benzer şekilde çalışan sanal makineler (VM’ler) kurma seçeneği sunar. Özellikleri belirleyebilir, bir işletim sistemi seçip kurabilir ve herhangi bir zamanda kaynakları artırıp azaltabilirsiniz. Google tarafından sağlandığı için kullanım dışında başka bir şey için ödeme yapmanız gerekmez.
IaaS’ı Ne Zaman ve Neden Kullanmalısınız?
IaaS çözümleri birden çok amaç için kullanılabilir. SaaS ve PaaS’den farklı olarak IaaS, ihtiyacınız olan öğeyi oluşturmak için kullanabileceğiniz bir takım araçlara sahip olmak gibi çeşitli şekillerde kullanabileceğiniz donanım altyapısı sağlar.
IaaS’ı kullanabileceğiniz birkaç senaryo aşağıdaki gibidir:
1. Web sitesi veya uygulama barındırma
Web sitenizi veya uygulamanızı IaaS yardımıyla çalıştırabilirsiniz (örneğin, Amazon Web Services’den Elastic Compute Cloud kullanarak).
2. Sanal veri merkezleri
IaaS, etkili, ölçeklenebilir ve güvenli bir sunucu ortamına ihtiyaç duyan büyük ölçekli işletmeler için sanal veri merkezleri oluşturmak için en iyi çözümdür.
3. Veri analizi
Büyük miktarda veriyi analiz etmek inanılmaz bir bilgi işlem gücü gerektirir ve IaaS, bunu elde etmenin en ekonomik yoludur. Şirketler, veri madenciliği ve analizi için Hizmet Olarak Altyapıyı kullanır.
Hizmet Olarak Altyapı, işletmeler için aşağıdaki önemli avantajları sağlar:
1. Donanım altyapısında masraf yoktur
IaaS satıcıları donanım altyapısı (sunucular, depolama ve ağ kaynakları) sağlar ve bakımını yapar. Bu, işletmelerin pahalı donanımlara yatırım yapmasına gerek olmadığı anlamına gelir. Sonuç olarak BT donanım altyapısı oldukça pahalı olduğu için önemli bir maliyet tasarrufu sağlar.
2. Ölçeklenebilirdir
Tüm bulut tabanlı çözümler ölçeklenebilir olsa da, IaaS ile daha yüksek talep olması durumunda uygulamanız için ek kaynaklar sağlayabilirsiniz. Talep düşükse uygulamalar da küçültülebilir.
3. Güvenilirlik sağlar
Verilerinizin güvenliğini sağlamak, bir IaaS satıcısının sorumluluğundadır. Donanım altyapısı genellikle özel olarak tasarlanmış veri merkezlerinde tutulur ve bir bulut sağlayıcısı verilerinizin güvenliğini garanti eder.
Elbette, IaaS’ın avantajlarının yanında bazı dezavantajları vardır:
- Aslında donanım altyapısını kiraladığınız için IaaS, SaaS veya PaaS’den daha pahalıdır.
- Bir sanal makinenin yönetimi ile ilgili tüm konular sizin sorumluluğunuzdadır.
IaaS vs PaaS: Hangi Bulut Hizmeti İşletmeniz İçin Uygun?
Aslında, seçim tamamen işletme hedeflerinize bağlıdır. Bu nedenle her şeyden önce şirketinizin neye ihtiyacı olduğunu düşünmeniz gerekir.
- Şirketiniz yazılım ürünleri oluşturmak için bir platform gerektiriyorsa, Hizmet Olarak Platform‘u seçin.
- İşletmenizin sanal bir makineye ihtiyacı varsa, Hizmet Olarak Altyapı‘yı seçin.
PaaS ve IaaS İle İlgili En Çok Sorulan Sorular
1. Hangisi daha iyi: IaaS mı yoksa PaaS mı?
IaaS, özel olarak oluşturulmuş uygulamaları barındırmanın yanı sıra veri depolama için genel bir veri merkezi sağlama konusunda size maksimum esneklik sağlar. PaaS, sistem yönetimi ihtiyacını azaltmak için çoğunlukla bir IaaS platformunun üzerine kurulur. Bu yüzden bir karşılaştırma yapmak doğru değildir.
2. Gmail bir SaaS mı?
Evet, Gmail bir Hizmet Olarak Yazılım’dır (SaaS). Gmail’i kullandığınızda, herhangi bir bulut sunucusunun barındırılmasından veya bakımından sorumlu olmazsınız. Google onu barındırır ve siz hizmeti sadece farklı tarayıcı ve uygulamalar aracılığıyla kullanabilirsiniz.
3. En popüler PaaS örnekleri nedir?
PaaS’a en iyi örneklerden biri, AWS Elastic Beanstalk’tır. Amazon Web Services (AWS), EC2, RDS ve S3 gibi 100’den fazla bulut bilişim hizmeti sunar. Bu hizmetlerin çoğu IaaS olarak kullanılabilir ve AWS kullanan çoğu işletme ihtiyaç duydukları hizmetleri bu sayede seçer.
Ayrıca Heroku, Microsoft Azure, Google App Engine, OpenShift, Force.com ve Apache Stratos’da popüler PaaS örnekleri arasındadır.
4. En popüler IaaS örnekleri nelerdir?
En popüler IaaS örnekleri: Google Cloud Platform, Amazon Web Services, IBM Cloud, HP Public Cloud, Cisco Metapod, DigitalOcean, Linode ve Rackspace’dir.
5. IaaS kimler için uygundur?
IaaS, donanım kaygısı yaşamadan yazılımı yönetmek isteyen herkesin kullanabileceği esnek bir çözümdür. Ayrıca, sadece kısa vadede bilgi işlem gücüne ihtiyaç duyan işletmeler veya yüksek kapasiteli bilgi işlem kaynakları gerektiren belirli işlemler için de mükemmel bir seçimdir.
6. PaaS kimler için uygundur?
- İşletim sistemleri, sunucu yönetimi ve ilgili maliyetler (enerji, satın alma, bakım, insan kaynakları vb.) hakkında endişelenmeden ekstra bilgi işlem gücüne ihtiyaç duyan ekipler.
- Bilgi işlem gereksinimlerinde sık sık ani artışlar yaşayan, kaynaklara sahip olmayan veya BT altyapısını dahili olarak yönetmek istemeyen işletmeler.