Gerilla pazarlama, bir ürünü veya markayı tanıtmak için alışılmadık taktikler kullanan bir pazarlama alanıdır. Markalar, gerilla pazarlama kampanyalarını çevrimiçi, çevrimdışı veya her ikisini birlikte kullanarak da yürütebilir.
Gerilla Pazarlama Nedir?
Gerilla pazarlama, bir ürün veya hizmete maksimum maruz kalma sağlamak için düşük maliyetli pazarlama tekniklerini kullanmaya odaklanan bir reklam stratejisini ifade eder.
Amacı, bir ürün veya marka hakkında insanları konuşturmaktır. Bir müşterinin ürün veya hizmeti satın alma veya başkalarıyla bilgi paylaşma olasılığını artırmaya yardımcı olur.
Küçük işletmeler için gerilla pazarlama, düşük yatırımla inanılmaz derecede uygun maliyetli olabilir. Ayrıca, kamuoyunda büyük bir yankı uyandırmanıza olanak sağlayabilir.
Gerilla pazarlama, büyük ölçekli ücretli reklam kampanyalarıyla aynı hedeflere ulaşmayı amaçlar. Ancak buradaki tek fark, gerilla pazarlamanın bu kadar büyük maliyetlerle yapılmamasıdır. Bu, bir gerilla pazarlama kampanyasının temelidir.
Gerilla pazarlama, iki hedefe odaklanan keskin bir pazarlama yaklaşımıdır: Medyanın dikkatini çekmek ve hedef kitlenizle olumlu ve akılda kalıcı bir bağlantı kurmak.
Ayrıca, işletmeler ve hedef kitle arasındaki iletişimi geliştirme açısından değeri yüksek, çok daha büyüleyici bir araç olma potansiyeline sahiptir.
Gerilla Pazarlamanın Tarihi
“Gerilla pazarlama” terimi ilk olarak Amerikalı yazarı Jay Conrad Levinson tarafından 1984 yılında yayınlanan “Guerrilla Advertising” kitabında kullanıldı. İlginç bir şekilde, konsept, çağlar boyunca geleneksel olmayan askeri taktikleri tanımlamak için kullanılan bir kelime olan gerilla savaşından ilham aldı.
Rakibi şok etmek, korkutmak ve nihayetinde yenilgiye uğratmak için pusu, baskın ve vur-kaç operasyonları gibi alışılmadık taktiklerin kullanıldığı gerilla savaşı, Jay Conrad Levinson tarafından incelendi ve pazarlamaya uyarlandı.
Daha sonra markalar ve işletmeler, ürün veya hizmetlerini desteklemek için bu yaklaşımı uygulamaya başladı. Sosyal medyaya ve dijital dünyaya uyum sağlamak için zaman içinde belirli stratejiler geliştirdiler, ancak temel kavramlar değişmedi.
Gerilla Pazarlama Taktikleri
Uygulanması basit ancak insanların dikkatini çekecek kadar yaratıcı olmanızı sağlayacak gerilla pazarlama taktikleri aşağıdaki gibidir:
- Grafiti
- Projeksiyon video
- Kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler
- Maskotlar
- Bir ulaşım aracı üzerindeki reklamlar
- İlginç ambalajlar ve etiketler
1. Grafiti
Grafiti, sanatsal ama ucuzlar. Bu sanatsal grafikleri yapmak için sadece sprey boya kutularına ihtiyacınız vardır. Grafiti, gerilla pazarlamanın uygun, yenilikçi, çevre dostu ve son yıllarda popüler olan bir şeklidir.
2. Video
Video, anında viral olma gücüne sahiptir ve markanın mesajı yaratıcı bir şekilde iletildiği sürece video prodüksiyon çok ucuza mal olabilir. Bir reklam panosundan daha ilginçtir ve daha geniş alanları kapsayabilir. Şirket mesajını video olarak yansıtır. Projeksiyonun konumu ne kadar yüksek olursa, reklamınızı o kadar çok insan görür. Fakat videonuz insanların dikkatini çekecek görsel bir mesaj içermelidir.
3. Kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler
Kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler, çok şaşırtıcı ve bir pazarlama ekibinin oluşturacağından çok farklı olabilir. Müşterilerin kısa videolar çekmesini veya hikayeler paylaşmasını gerektiren bir Instagram fotoğraf yarışması harika bir gerilla tekniğidir.
4. Maskotlar
İnsanlar maskotları sever ve onlarla fotoğraf çektirmek ister. Araştırmalar maskotların en popüler gerilla stratejilerinden biri olduğunu göstermiştir. Bu yüzden bir etkinlik planlarken maskotu da listenize koyun veya sosyal medyada yankı yaratmasını sağlayın.
5. Ulaşım aracı
Kişisel teslimat aracınızdaki çarpıcı bir resim veya logo, reklamı gören yoldan geçenler üzerinde güçlü bir etkiye sahip olabilir.
Gerilla Pazarlama Türleri
1. Çevresel Pazarlama
Çevresel pazarlama zaten var olan bir ortamı kullanır. Reklamlar, başka türlü yerleştirilmedikleri belirli yerlere veya nesnelere yerleştirilir. Bu tür pazarlamanın amacı, izleyiciyi şaşırtmaktır. Reklam için otobüs durağı kullanmak yaygın bir pazarlama biçimidir, ancak reklamın bir parçası olarak durakta koltuk kullanmak yenilikçi ve farklı bir şeydir. Çevresel pazarlamanın en önemli özelliği, kendi içinde dikkat çeken olağandışı bir reklam yerleştirme yapmasıdır. Bu kampanyaların çevreyi akıllıca kullanması ve “vay” faktörü yaratması gerekir.
Çevresel pazarlamanın avantajları aşağıdaki şekildedir:
- Dikkat çeker.
- Hatırlanması kolaydır.
- Düşük fiyatlıdır.
- Viral olabilir.
- Daha geniş bir kitleye ulaşmak. Bu tür reklamlar genellikle çok sayıda insanın geçtiği yerlere yerleştirilir, böylece çok çeşitli izleyicilere ulaşır.
2. Pusu Pazarlaması
Bu pazarlama türü, tanıtım için etkinlikleri kullanır, ancak tanıtılan şirketin etkinlikle alakası yoktur. Pazarlama pusuları, bir etkinliğin resmi sponsoru olmayan şirketler tarafından yürütülebilir. Pazarlama faaliyetleri, kamuoyunda o etkinliğin bir parçasıymış gibi bir imaj yaratır. Bu tür pazarlama genellikle yasal sınırın eşiğindedir, bu nedenle pusu pazarlaması konusunda özellikle dikkatli olmanız gerekir.
3. Gizli Pazarlama
Gizli pazarlama, kitleyi bir pazarlama kampanyası olduğunu bilmeden bir pazarlama kampanyasına maruz bırakır. Amaç satış yaratmak değildir. Belli bir ürün, hizmet veya fikre duyulan ilginin yanı sıra belirli bir duygu ve heyecan yaratmaktır. Bu kampanya türü hem küçük hem de büyük şirketler tarafından kullanılabilir, ancak büyük bütçeli büyük şirketler için çok daha iyidir.
4. Viral Pazarlama
Bu pazarlama türü, pazarlama mesajının daha fazla iletilmesini teşvik etmek için özel olarak oluşturulmuştur. Bir ürün, hizmet veya fikir etrafında, insanlar arasında gelişmiş ve organik iletişimin kullanımına dayanır.
Pazarlama kampanyasıyla karşılaşan kişi, deneyimlerini ve izlenimlerini başkalarıyla iletişim halindeyken (“ağızdan ağıza”) veya sosyal ağlar aracılığıyla aktarır.
5. Sokak Pazarlaması
Sokak pazarlaması, açık hava gerilla pazarlaması türü için yeni bir terimdir. Sokak unsurlarını oyuna dahil eden, dışarıda gerçekleşen tüm pazarlama eylemlerini ifade eder.
Gerilla Pazarlama Örnekleri
Gerilla pazarlama yaratıcılık etrafında döner. Bu nedenle yaratıcı bir insansanız, çok parayla değil, yaratıcılığınızla da birçok şeyi başarabilirsiniz.
Aşağıdaki Türkiye ve dünyadan gerilla pazarlama örneklerini inceleyerek ilham alabilir ve markanız için yapacağınız herhangi bir gerilla pazarlama kampayasında bu örneklerden yararlanabilirsiniz.
Türkiye’de Gerilla Pazarlama Örnekleri
1. Bordo Mağazası
Bir girişimci Trabzon’da Mavi Jeans mağazasının yanına Bordo isimli bir mağaza açtı ve mağaza kısa sürede sosyal medyada gündem oldu. Trabzonspor’un renkleri olan bordo ve mavinin birlikte görülmesini sağlayan “Bordo” mağazası Trabzon’da beğeniyle karşılandı.
2. Yumoş
İstanbul Nişantaşı’nda bulunan bir apartmana 89 adet renkli Yumoş ayısı yerleştirildi. Kısa sürede sosyal medyada gündem oluşturan bu gerilla pazarlama örneği, renkli bir kampanya olarak hafızalarda yer bıraktı.
Dünyada Gerilla Pazarlama Örnekleri
1. McDonald’s
Gerilla pazarlama kampanyaları oluşturmak için yaygın olarak kullanılan yerlerden biri yaya geçitleridir. Eğer gerekli yaratıcılığa sahipseniz, yaya geçidindeki çizgiler size fark yaratabileceğiniz çok şey sunar.
McDonald’s bunu, aşağıda görebileceğiniz gibi hamburger paketinden çıkan patates kızartması olacak şekilde kullandı.
Görsel, hala aynı işlevi gören gerçek yaya geçidinin bir parçası olmasının yanı sıra, ürünlerden birini temsil ediyor.
2. Kit Kat
KitKat, bir bankı çikolata şekline getirerek sıra dışı ortamıyla müşterilerinin dikkatini çekti.
3. Ikea
Ikea bir adım daha ileri giderek kamusal alanları lambalar, masalar ve halılarıyla konforlu bir alana haline getirdi. Bu örnek, sokak ortasında gerilla pazarlamanın en büyük fırsatlarından birini uygulayarak ürünlerini kullanıcılara daha da yakınlaştırdı.
Geleneksel Pazarlama vs Gerilla Pazarlama
Aşağıdaki tabloda geleneksel pazarlama vs gerilla pazarlama arasındaki farkları bulabilirsiniz:
Geleneksel Pazarlama | Gerilla Pazarlama |
---|---|
İşe yaraması için para yatırmalısınız. | Paraya ihtiyaç yoktur. Zaman, enerji ve hayal gücü gerektirir. |
Genellikle büyük işletmelere yöneliktir. | Genellikle küçük işletmelere yöneliktir. |
Hedefler geniştir ve mesajlar büyük gruplar içindir. | Hedeflenen mesajlar çok küçük grupları hedefler. |
Satışa odaklanır. | İletişimi artırmaya odaklanır. |
Deneyime ve yargıya dayalıdır. | Deneyime ve yargıya dayalıdır. |
Reklamcılık, halkla ilişkiler veya web sitesi geliştirme gibi tek bir yöntem kendi başına çalışır. | Yalnızca pazarlama kombinasyonları işe yarar. |
Teknolojiye izin yoktur. | Teknolojiden yararlanabilirsiniz. |
Gerilla Pazarlama İle İlgili En Çok Sorulan Sorular
1. Gerilla pazarlama ile viral pazarlama arasındaki ilişki nedir?
Gerilla pazarlama, hedeflenen grupları şaşırtmayı ve alışılmadık bir şekilde dikkatlerini çekmeyi amaçlar. Konvansiyonel yöntemlere göre daha ucuz ve kolay paylaşılabilirdir. Dolayısıyla gerilla pazarlama projelerinin büyük çoğunluğu viral etki üzerine kuruludur. Yani viral pazarlama ile gerilla pazarlama arasında güçlü bir ilişki vardır. Bu pazarlama yönteminde hedef kitleyi çok geniş tutmamak önemlidir. Ana amaç, beklenmedik bir anda ve yerde sınırlı bir hedef kitle üzerinde daha az maliyetli unutulmaz bir etki yaratmaktır.
2. Hangi şirketler gerilla pazarlamadan yararlanabilir?
Gerilla pazarlama, küçük ve orta ölçekli işletmeler tarafından kullanılabilir. Bu pazarlama stratejisi sayesinde marka ve işletmeler, ürün veya hizmetlerini çok fazla para harcamadan müşterilerine tanıtabilir.
3. Gerilla pazarlama hala işe yarıyor mu?
Göz alıcı sokak reklamları artık baskın bir biçimde olmasa da, gerilla pazarlama mevcut kültüre uyum sağlamaya devam ediyor. Gerilla pazarlama, on yıl öncekiyle aynı görünmeyebilir, ancak işletmeler, insanları tetikte tutmak için sosyal medya ve çevrimiçi platformlarda yöntemler geliştirmeye devam ediyor.