Gzip Compression, dijital literatürde “Gzip Sıkıştırması” kavramı, web sitelerinin içerik sayfalarının ve stil sayfalarının, tarayıcılara iletilmeden önce sıkıştırılmasını ifade etmektedir. Sistemlerde oldukça geniş bir yer kaplayan bu sayfalar, Gzip Compression ile sıkıştırılıp, küçültülmektedir. Bu şekilde dosyaların aktarım hızı da artmaktadır. 

Hızlı işleyen bir web sitesi için, sunucu tarafından tarayıcılara gönderilen dosyaların boyutlarının azaltılması daha iyi sonuçlar almanızı sağlar. Gzip Compression ile web sitesi sayfaların boyutları ortalama %70’e varan oranlarda düşüş sağlanabiliyor. Yapılan bu işlem, site hızını direkt olarak arttırmayı desteklemektedir. 

Gzip Compression işlemlerinde, maliyet / geri dönüşüm oranları yüksek olmaktadır. Bir çok web sitesi için tercih edilen bu yöntemin, sunucu tarafından uygulanması gerekmektedir. Enable Gzip Compression çözümü işlem akışında, yönetim dosyalarınıza ve .htaccess dosyalarına erişim yetkisinin bulunması gerekir.

Gzip Sıkıştırması Nedir? Ne İşe Yarar?

Gzip (GNU zip) dosyaların sıkıştırılması ve sıkıştırılan dosyaların açılmasını sağlayan yazılım uygulaması olarak tanımlanmaktadır. Gzip sıkıştırmaları, sunucu taraflı etkinleştirilir ve HTML, stil sayfaları, JavaScript dosyaları gibi kaynakların boyutlarının azaltılmasını sağlamaktadır. Gzip sıkıştırmaları, görseller üzerinde işlem yapmaz, çünkü web sayfalarında kullanılan görseller farklı yöntemlerle sıkıştırılmış olarak sunucuda barındırılmaktadır. Gzip sıkıştırma işlemleri ile bir web sitesinde yer alan dosyaların çok daha az yer kaplaması sağlanmaktadır.

Web sitesi optimizasyon çalışmaları içerisinde en kolay uygulanan düzenlemelerden biri de Gzip sıkıştırma işlemleri olmaktadır. Web tarayıcıları, bir web sitesini ziyaret ettiği sırada, Gzip Enable (Gzip etkinleştirmesi) olup olmadığını kontrol etmektedir. İçerik kodlamasında Gzip tanımlı göründüğünde, tarayıcılarda web sitesinin sıkıştırılmış ve çok daha küçük boyuttaki dosyalarını kullanıcıya iletmektedir. 

Gzip özelliğinin etkin olup olmadığını online olarak kontrol edebileceğiniz web araçları mevcuttur. Bunlara; Giftofspeed,  Sitechecker veya Nixcp gibi siteler örnek verilebilir. Kendi domaininizi bu adreslerdeki bölüme girerek tarama yaptırabilirsiniz. Bunun yanında Google Developers üzerinden de nasıl Gzip etkinleştireceğinizi öğrenmek mümkün.

Gzip etkinleştirilmesinin yapılmamış olduğu durumlarda ise sıkıştırılmamış dosyalar açılmaktadır. Enable Gzip Compression işlemi uygulanmadığı durumlarda, Google Pagespeed gibi hız testi araçları web sitesi için uyarı ve hata ile karşılaşmak mümkündür.

Gzip Sıkıştırması Avantajları Nelerdir?

Gzip sıkıştırma programının ilk sürümü 0.1 olarak 1992 yılında yayınlanmıştır. Geliştiricileri ise Jean Gailly ile Mark Adler adlı yazılım mühendisleridir. Gzip bir sonraki sürümü olan 1.0 ise 1993 yılında kullanıcılara sunmuştur. Gzip sıkıştırmaları PHP dosyalarında da uygulanmaktadır ve bu sayfaların da daha hızlı açılmasını kolaylaştırmaktadır. Gzip sıkıştırma işlemlerinin en büyük avantajı, iletilen veri miktarlarının önemli boyutlarda düşürülmesi olarak gösterilmektedir. Her bir istemciden iletilen dosya boyutlarının azaltılması, gönderilen toplam veri tablolarına bakıldığında, web siteleri için büyük fayda sunmaktadır.

Gzip sıkıştırması ile dosya boyutlarının düşürülmesi, web sitesinin yanıt verme süresini de doğrudan etkilemektedir. Bu şekilde kullanıcıların, siteye çok daha hızlı ulaşabildikleri görülmektedir. Dosya boyutlarının azaltılması, bant genişliği kullanımında da daha az kullanılmasını desteklemektedir. Gzip sıkıştırması ile sınırlandırılmış olan bant genişlikleri, bir web sitesinin çok daha fazla kullanıcı tarafından ziyaret edilmesini sağlamaktadır. Web sitelerini paylaşımlı hosting planı üzerinden barındıran site sahipleri için de Gzip sıkıştırması, mutlaka uygulanması gereken optimizasyonlardan biridir. Gzip sıkıştırmasının en net ifadesi ve sıkıştırma oranları ise aşağıdaki tabloda yer alıyor.

Enable Gzip Compression Nasıl Yapılır?

Enable Gzip Compression işlemi birkaç farklı yolla uygulanmaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

  • Apache sunucular için .htaccess dosyası üzerinden Gzip etkinleştirme
  • Cpanel üzerinden Gzip etkinleştirme
  • NGINX üzerinden Gzip etkinleştirme
  • Windows üzerinden Gzip etkinleştirme

Apache Enable Gzip Compression Çözümü

WordPress tabanlı web siteleri için, Apache server üzerinde Gzip etkinleştirmesi, .htaccess dosyası içerisinde yapılmaktadır. mod_deflate üzerinden Gzip etkinleştirme olarak da bilinen bu işlem için .htaccess dosyasına erişim izni olması gerekmektedir. Apache Enable Gzip Compression çözümü için, aşağıda verilen kod dizilimi, . htaccess dosyasının son satırına eklenmektedir.

Sistem içerisinde bazı durumlarda “mod_deflate” kodunun desteklenmediği görülmektedir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında, opsiyonel olarak “mod_gzip” tekniğini kullanarak da etkinleştirme yapılabilmektedir. Aşağıdaki tabloda yer alan kodları yine . htaccess dosyasına eklemek gerekmektedir.

Tüm işlemler tamamlandıktan sonra, . htaccess dosyası kaydedilmektedir. Apache Enable Gzip Compression çözümünü test etmek, web sitesinin uygun şekilde sıkıştırıldığından emin olmak için, GTmetrix gibi test araçlarından yararlanılmaktadır.

cPanel Enable Gzip Compression Çözümü

cPanel üzerinden Gzip etkinleştirmesi için, öncelikle hosting paneline giriş yapmak gerekmektedir. Mevcut kullanıcı adı ve şifresi ile Cpanel içerisine giriş yaptıktan sonra, sırası ile aşağıdaki işlem adımları gerçekleştirilmektedir;

  • cPanel ana ekranı açılır
  • “Yazılımlar / Servisler” sekmesine tıklanır
  • “Web Sitesi Optimizasyonu” seçilir
  • Web sitesini optimize edin sayfasında, “İçeriği Sıkıştır” seçeneğine tıklanır
  • “Ayarları Güncelle” butonu tıklanır

cPanel üzerinden Gzip etkinleştirmesi, yukarıda belirtilen işlem adımları ile tamamlanmış olmaktadır. İşlemler tamamlandığında, mutlaka bir test aracı ile web sitesinin Gzip etkinleşmesinin aktif olup, olmadığı kontrol edilmelidir. Bu şekilde sitenin önceki ve etkinleştirme sonraki durumu ayrıntılı olarak görülebilir.

NGINX Enable Gzip Compression Çözümü

NGINX web sunucuları üzerinde Gzip etkinleştirmesi yapmak için, .nginx.conf dosyasından yararlanılmaktadır. NGINX sunucusuna giriş yapılarak, .nginx.conf dosyasına aşağıda verilen kod satırı eklenmektedir.

İşlem adımları tamamlandıktan sonra, .nginx.conf dosyası kaydedilmektedir. Etkinleştirmenin aktif olduğunun kontrolü, yine test araçları ile sağlanmalıdır.

Windows Enable Gzip Compression Çözümü

Windows sunucuları üzerinden Gzip etkinleştirmesi yapmak için, IIS (Internet Information Services) servisi içerisinde paket tanımlamak gerekmektedir. Paketin kurulumundan sonra Gzip aktifleştirilmesi sağlanmış olmaktadır. Ardından, sunucuya ait tüm web siteleri, Gzip sıkıştırma işleminden yararlanabilir hale gelmektedir. Windows Gzip etkinleştirmesi için aşağıdaki adımlar takip edilmektedir;

  • “Windows Server Manager”a giriş yapılır
  • Sol kısımda “Web Server” sekmesi seçilir
  • Sonraki adımda, “Add Role Services” sekmesine tıklanır
  • Açılan sayfada sırası ile “Performance”, “Static Content Compression” ve “Dynamic Content Compression” kutucukları işaretlenir
  • “Install” butonu tıklanarak, kurulum başlatılır

Windows üzerinde kurulum işlemleri tamamladıktan sonra, sunucuya bağlı tüm web sitelerinde Gzip etkinleştirmesi aktif hale gelmektedir.

Enable Gzip Compression Neden Önemlidir?

Dosya boyutlarının küçültülmesi, bant genişliklerini de doğru orantılı olarak etkilemektedir. Bir kullanıcı web sitesini ziyaret ettiğinde, site dosyaları sunucu üzerinden istemciye iletilir. Web siteleri için önem taşıyan konuların başında, transferi sağlanan dosyaların boyutlarıdır. Gzip etkinleştirmesi, dosya boyutlarını küçülterek, istenilen verimi almayı desteklemektedir. Gzip etkinleştirmesinin, tüm tasarım dosyalarını ve kodlarını optimize ederek, hatasız şekilde sıkıştırma yaptığı bilinmektedir. Gzip sıkıştırma işlemleri sonrası elde edilen verilerde görüldüğü gibi, dosya boyutlarında % 90’lara varan azalma sağlar. Web sitelerinin çok daha hızlı yüklenmesini destekleyen bu işlem, kullanıcı deneyimi için de büyük önem taşır. Web site ziyaretçileri, sitenin yüklenme hızındaki performans ile tüm işlemlerini daha kolay şekilde gerçekleştirmektedir.

Enable Gzip Compression ve SEO Çalışmaları

Gzip sıkıştırma işlemleri, web sitelerinin performanslarını iyileştirme özelliği taşıyan temel çalışmalar arasında yer alır. Site hızı, SEO çalışmalarının temel dinamiğini oluşturur. Bir web sitesinin hızlı yüklenmesi ve kullanıcının tüm site sayfalarına hızlı erişim sağlaması, SEO çalışmalarının bir parçasıdır. 

Site hızını etkileyen birçok dinamik bulunur. Bunlardan biri de site içerisinde barındırılan dosya boyutlarıdır. Yüksek boyutlu dosyalar, site hızını etkilediği gibi SEO çalışmalarına da zarar verebiliyor. Çünkü siteyi optimize etmek için yapılan çalışmaların genel hedeflerinden biri de site hızını arttırmaktır. Yüklü dosya boyutları ile ağırlaşan ve yüklenme süresi düşen bir site için yapılacak tüm SEO çalışmaları yetersiz kalır. Gzip etkinleştirilmesinin SEO’ya katkısı bu noktada daha iyi anlaşılır. 

SEO çalışmalarına dahil edilen Gzip etkinleştirmeleri sonrasında, web sitesinin performans ölçüm değerlendirmeleri yapılmaktadır. Site analizlerini ve hızını ölçümlemek için kullanılan birçok araç bulunur. Dijital dünyada sıklıkla kullanılan site performans araçları arasında GTmetrix, Google Pagespeed ve Pingdom yer almaktadır.

Sık Karşılaşılan Hatalar ve Çözümleri