Mikro veri (Micro Data) arama motoru botlarının, web sayfalarındaki öne çıkarılmak istenen özet bilgileri diğer tüm veriler arasından kolayca bulmasına ve ayıklamasına yardımcı olan bir HTML kodlama sistemidir.
WHATWG (Web Hypertext Application Technology Working Group) Web Köprü Metni Uygulama Teknolojisi Çalışma Grubu, HTML ve onunla ilgili teknolojileri geliştiren gruptur ve mikro verinin gelişmesine ön ayak olmuştur.. WHATWG, Apple Inc., Mozilla Foundation, Opera Software gibi önemli internet tarayıcısı satışı yapan firmaları tarafından 2004 yılında kurulmuştur.
Micro Data Hangi Amaçla Oluşturulur?
Temel olarak mikro veriler, internet sitelerine eklenebilen gizli HTML etiketleme kodlarıdır, yani mikro veriler Google, Yahoo, Bing gibi arama motorlarının web sitesi içindeki verileri daha iyi anlamasını ve sınıflandırmasını sağlamak için kullanılmaktadır.
Arama motorları algoritmalarındaki değişimlerin geldiği noktada, mikro veriler SEO (Search Engine Optimization) uygulamalarında sıklıkla kullanılmaya başlamıştır. Amaç kullanıcılara daha iyi deneyim yaşatmak ve aradıkları bilgiye daha anlamlı ve ilgili sonuçlar gösterebilmektir.
Mikro Veri Nasıl Oluşturulur?
Arama motorları genel olarak kullanıcılar tarafından aramalarda kullanılan etiket kelimeler ile web sitesi içeriğindeki kelimelerin eşleşmesi mantığıyla hareket eder. Ancak kelimelerin anlamlarını fark edip onları türüne göre sınıflayamaz, kelimelerin anlamı ve kategorisine göre gruplanabilmesinin yolu micro data HTML kodlaması (JSON, RDFa vb) gibi yöntemlerle olmaktadır.
Bir Excel dosyasında hücreye yazdığınız bir sayının o hücre için tanımlanan özelliğe göre tarih, sayı, para birimi biçimine nasıl dönüştüğüne şahit olmuşsunuzdur. Bu örnekte nasıl Excel programına hücre tanımlaması yaparak veriyi sınıflamasını yardımcı oluyorsak, web sitesindeki verileri de türüne göre sınıflamasına mikro veri uygulaması ile yardımcı oluruz.
HTML5 kodlaması ile oluşturulmuş bir örnek üzerinden hareket edersek;
<!DOCTYPE html>
<html lang=”en”>
<head>
<meta charset=”UTF-8″>
<meta name=”Generator” content=”EditPlus®”>
<meta name=”Author” content=””>
<meta name=”Keywords” content=””>
<meta name=”Description” content=””>
<title>Document</title>
</head>
<body>
<div itemscop>
<p>Merhaba, benim adım <span itemprop=”name”>Arif Uslu</span>. <span itemprop=”city”>Manisa</span>, <span itemprop=”country”>Türkiye</span> ‘de yaşıyorum.</p>
</div>
</body>
</html>
Bu kodlara göre hazırlanmış bir sayfa“ Merhaba, benim adım Arif Uslu. Manisa Türkiye ‘de yaşıyorum.” şeklinde görüntülenecektir.
HTML kodlaması kullanılarak Arif USLU ‘nun bir “İsim”, Manisa’nın “Şehir”, Türkiye’nin de bir “Ülke” sınıflamasıyla tanımlanmasını sağlamış oluruz. Bu uygulama metodunda sayfa gösterilirken bu bilgiler ziyaretçiler tarafından görülemez ancak arama motoru botlarına her kelimenin hangi kategoride değerlendirilmesi gerektiği bilgisi verilmiş olur.
<!DOCTYPE html>
<html lang=”en”>
<head>
<meta charset=”UTF-8″>
<meta name=”Generator” content=”EditPlus®”>
<meta name=”Author” content=””>
<meta name=”Keywords” content=””>
<meta name=”Description” content=””>
<title>Document</title>
</head>
<body>
<div itemscope itemtype=”http://schema.org/Article”>
Niobe Hosting 20 yıldan fazla tecrübesiyle güvenilir hizmetler sunar. Web sitemize aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
<a href=”https://www.niobehosting.com” itemprop=”url”>Niobe hosting</a>
<p itemprop=”articleSection”>İhtiyacınız olan tüm barındırma seçenekleri Niobe Hosting’te.</p>
<img itemprop=”image” src=”/niobehosting.jpg” alt=”niobehosting” />
</div>
</body>
</html>
Yine yukarıda verilen örnekte görüldüğü üzere Niobe hosting tanımlaması URL ile ilişkilendirilmiş ve URL olduğu tanımlanmıştır. “İhtiyacınız olan tüm barındırma seçenekleri Niobe Hosting’te.” metni de bir articleSection etiketi olarak tanımlanmıştır.
Yapılandırılmış veriler, arama motorlarının web siteleri içeriklerinin doğru bir şekilde kategorize edilmesine yardımcı olur. İçeriklerin sınıfına göre (isim, yer, zaman, cins) sınıflandırılması schema.org da verilen sözlük kullanılarak oluşturulan HTML5 kodlamasıyla gerçekleştirilir.
Yine Niobe Hosting üzerinden vereceğimiz örnekte HTML kodlaması ile bir soru – cevap mikro verisi oluşturulmuştur.
<div class=”faq” itemscope itemprop=”mainEntity” itemtype=”https://schema.org/Question”>
<h3 data-toggle=”collapse” data-target=”#collapse26″ aria-expanded=”true” itemprop=”name”>Linux Hosting Nedir? </h3>
<div id=”collapse26″ class=”collapse show” data-parent=”#accordion1″ itemscope itemprop=”acceptedAnswer” itemtype=”https://schema.org/Answer”>
<div itemprop=”text”>Linux hosting hizmeti, genellikle PHP ve MySQL destekli Linux altyapılı web barındırma hizmetidir.</div>
</div>
</div>
“Linux Hosting Nedir?” cümlesi “Question” (Soru) tagı ile etiketlenmiş ve sınıflanmış, “Linux hosting hizmeti, genellikle PHP ve MySQL destekli Linux altyapılı web barındırma hizmetidir.” cümlesi ise “acceptedAnswer” geçerli yanıt ve “Answer” olarak ilişkilendirilmiştir. Google bu etiketler yardımıyla ilk cümlenin soru cümlesi olduğunu ve ikinci verilen cümlenin o soruyla ilişkili cevap olduğunu anlayacak ve sınıflayacaktır.
Schema.org verilerin işaretlenebilmesi için kullanılan bir kütüphane oluşturmuştur bu kütüphane yardımıyla bir çok sınıflama için kodlar tanımlanmış ve tek bir işaretleme dili kullanılarak tüm arama motorları tarafından sayfa indekslemesinin kolayca gerçekleştirilmesi sağlanmıştır.
Her türlü verinin sınıflaması bu yöntemle gerçekleştirilebilir, örneğin E-ticaret sitelerinde ürünlerin sınıfı, fiyatı gibi micro datalar yardımıyla içerik içindeki veriler arama sonuçlarında kullanıcıların karşısına daha fazla bilgi ile çıkmaktadır.
Micro Veriyi Başka Hangi Metodlarla Oluşturabilirsiniz?
HTML kodları kullanılarak yapılabilen bu işlem ve etiketleme metodu Google araçları yardımıyla da yapılabilmektedir. JSON LD ilişkilendirilmiş veri ve RDFa etiketlemesi yöntemleri de diğer micro data oluşturma metodlarıdır. Kod örnekleri verdiğimiz linklerde detaylı olarak verilmiştir. Google webmasters araçlarından markup helper ile bir url üzerinden sınıflama yapıp içerik üzerinde mikro veri eklemek mümkündür.
JSON LD ve RDFa sayfalarından farklı örnekler verirsek;
{
“@context”: “https://json-ld.org/contexts/person.jsonld”,
“@id”: “http://dbpedia.org/resource/John_Lennon”,
“name”: “John Lennon”,
“born”: “1940-10-09”,
“spouse”: “http://dbpedia.org/resource/Cynthia_Lennon”
}
Bu JSON-LD (JavaScript Object Notation for Linked Data) örneğinde URL de geçen bilginin bir kişiye ait olduğu, adı soyadı ve doğum tarihi bilgileri de verilmiştir.
RDFa (Resource Description Framework Attributes) örneğinde ise ;
<p vocab=”http://schema.org/” prefix=”ov: http://open.vocab.org/terms/” resource=”#manu” typeof=”Person”>
My name is
<span property=”name”>Manu Sporny</span>
and you can give me a ring via
<span property=”telephone”>1-800-555-0199</span>.
<img property=”image” src=”http://manu.sporny.org/images/manu.png” />
My favorite animal is the <span property=”ov:preferredAnimal”>Liger</span>.
</p>
Kişinin adı, telefon numarası, bir görseli ve favori hayvanının detaylarını içeren bir micro data içerikleri oluşturulmuştur.
Yine WordPress uygulamalarına kullanılan SEO eklentileri ile de hiç kodlama yapmadan snippet oluşturmak mümkündür. Yoast SEO ve All In One SEO gibi eklentilerle kendi snippetlerinizi oluşturabilirsiniz.
Google üzerinden bir yazar araması yapalım;
Görüldüğü üzere yazarın sadece adı yazılarak ortaya çıkan sonuçta, o kişinin yazar olduğunu, doğum tarihi, önemli eseri, hangi dönemi temsil ettiği ve hangi edebiyat akımını temsil ettiğini belirten bilgilerin olduğu vikipedi sayfasının linki görülmektedir. Arama motoru oluşturulan bu micro dataları sonuç sayfasında sınıflayarak bize gösteriyor.
Mikro Verileri Nasıl Test Edebilirsiniz?
Google Yapısal Veri Test Aracı yardımıyla kendi web sitenizin URL adresinizi girerek test gerçekleştirebilirsiniz. Yakın zamanda Google bu hizmeti kaldıracak ancak onun yerine Zengin Sonuçlar Test Aracı’nı devreye soktu bu uygulamalar üzerinden kendi web sitenizin zenginleştirilmiş veri veya micro data durumunu tespit edebilirsiniz. İncelemek istediğiniz başka URL adresleri ile de bu çalışmayı yapabilirsiniz.
Neden Micro Data Oluşturmalıyım?
Arama motorları böyle verilerle süslenmiş içerikleri kullanıcılarına göstermeyi daha çok tercih etmektedir. Google araması yaptığımızda sonuçlar arasında bazı web siteleri içeriklerinin özet şekilde öne çıkarılmış biçimde gösterildiğine şahit olmuşsunuzdur, “Snippet” olarak adlandırılan bu zenginleştirilmiş veri örnekleri arama motoru sonuçlarında öne çıkmanıza yardımcı olur.
Şaşırtıcı olan konu ise micro data yönteminin çok az web sitesi tarafından kullanılmakta olduğudur. Çeşitli SEO uygulamaları ile yoğun çabaya girilirken bu metodların göz ardı edilmemesi, tıklama oranlarının artırılmasına daha fazla yardımcı olacaktır.