Bu yazıyı okumayı bitirdikten sonra, “web site açılış hızı nedir?”, “sayfa açılış hızı nasıl yükseltilir?”, “site hızı nasıl test edilir?” gibi sorulara yanıt bulacak ve sitenizin yüklenme hızını büyük ölçüde iyileştirebileceksiniz.
Web Site Hızı Nedir?
İnternet hayatımıza girmeden evvel, hız kavramı sıradan insanlar için genelde ulaşımda kullanılan bir terimdi. Bir yerden bir yere varmak için geçen sürenin boyutuna göre, “yavaş” ve “hızlı” kavramı kullanılmaktaydı.
Hızın otoyollar dışında hayatımızda pek bir anlamı bulunmadığı dönemlere, 1984 ve daha erken tarihlerde doğmuş olanlar şahit oldular. Öyle ki halk ekmek kuyruklarında, kişi başı dört ekmek almak için saatlerce beklemek, pek de hızlı bir alışveriş metodu değildi.
Teknolojinin gelişmesi ve özellikle internetin yaşamımıza girmesi ile beraber, hız kavramı da hayatımızda iyiden iyiye yer etmeye başladı. Aslında teknolojideki gelişmenin doğal sonucunun “hız” olduğunu söylesek abartmış olmayız.
Otomobil reklamlarına rakip olurcasına, hızı ile övünen reklamlar yayınlayan firmaların arasına kimler girmedi ki… Öyle ki artık birçok yemek firması bile reklamlarında, lezzetinden çok hızını ön plana çıkarmaktadır.
Artık sıra beklemekten nefret eden, istediği her şeye kısa sürede ulaşmak isteyen, sürekli daha hızlısını arayan bir toplum, hatta bir dünya dolusu insan olduk.
Her yerde hız arayan, hatta daha hızlısını arayan insanoğlunun; internette gezinirken yavaşlığı kabul etmesi elbette beklenemez. Bu sebeple tüm yaşantımızda olduğu gibi, internette de hızlı gezinebilmek oldukça elzemdir.
Google’da bu yazdıklarımıza hak veriyor olacak ki, resmi bloğunda aralıklarla yaptığı açıklamalarda; site açılma ve sayfa gezinme hızına arada bir değiniyor. Yani Google diyor ki; “siteleriniz de hız çağına ayak uydursun.”
Web Sitesi Hız Testi
Google tarafından site hızı ile alakalı yapılan açıklamalarda, sitelerin bir saniyeden daha kısa sürede yüklenmesi tavsiye ediliyor. Tavsiye eden dünyanın en çok tercih edilen arama motoru olunca, webmaster camiası bu tavsiyeyi emir telakki ediyor.
Peki web sitenizin hızı ne alemde? Gerçekten yavaş bir web sitesine mi sahipsiniz? Yoksa tüm optimizasyonlarınız yerinde ve site hızınız yeterli mi? Bu sorulara cevap vermenin yolu “sayfa hızı testi” yapmaktan geçiyor.
Aşağıda başlıklar halinde sıraladığımız araçları kullanarak, web sitenizin hızını ölçmeniz mümkündür.
- Google PageSpeed Insights
Webmasterlar tarafından en çok kullanılan site hızı testi aracı Google PageSpeed Insights; Google tarafından geliştirilen bir ölçüm enstrümanıdır. BU link aracılığı ile online hız testi gerçekleştirebileceğiniz gibi, Chorme tarayıcınıza BU linkten ekleyeceğiniz uzantı ile hiçbir sekme ya da sayfa açmadan hız testi yapabilirsiniz.
Sitenize 0-100 arasında bir puan veren bu ölçüm aracı, daha hızlı bir web sitesi için yapmanız gereken iyileştirmeleri de bir rapor halinde sunmaktadır.
- Google Test My Site
Mobil sitenizin hızını 3G bağlantısı ile online olarak test edebileceğiniz bu site; web sayfanızın yavaş olması nedeni ile kaybettiğiniz trafiği de tahmini olarak sunuyor. Google PageSpeed Insights gibi bir rapora ulaşmanızı da sağlayan web site hızı ölçüm aracına BURADAN ulaşabilirsiniz.
- WEBPAGETEST
Sitenizin hangi ülkeden, hangi tarayıcı ile, ne tür bir cihaz ve işletim sistemi ile hangi hızda açıldığını öğrenmek için harika bir araç olan WEBPAGETEST; sunduğu raporla detaylı analiz imkanı da sağlıyor. Çevrimiçi site hızı testi için https://www.webpagetest.org/ bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.
- GTmetrix
Oldukça kapsamlı bir analiz yapan bu araçta kullanıcı girişi yapmanız halinde, tıpkı WEBPAGETEST sitesinde olduğu gibi lokasyon, cihaz ve tarayıcı bazlı test yapma imkanınız bulunmaktadır. Ayrıca test sonuçlarını PDF dokumanı olarak arşivleyebilmeniz de mümkündür. Söz konusu raporda kullanılan sorgular ve alınan cevaplar da ayrıntılı bir şekilde belirtilmektedir.
- Pingdom Website Speed Test
Bazı SEO uzmanlarına göre doğru sonucu vermediği iddia edilen bu ücretsiz site hızı sorgulama aracı; en azından diğer test araçları ile karşılaştırma yapmak için kullanılabilir. Google PageSpeed Insights gibi 0 ile 100 arasında bir sayfa hızı puanı verir ve tıpkı GTmetrix gibi PDF formatında rapor almak mümkündür.
- Google Analytics Site Hızı Verileri
Eğer sitenizi Google Analytics hesabınıza eklediyseniz; “Davranış” sekmesinin altında bulunan “Site Hızı” butonuna tıklayarak, ziyaret gerçekleştirilen sayfaların açılış hızlarını tarih bazında inceleyebilirsiniz.
Yukarıdaki araçlarla hız testi gerçekleştirdikten sonra, sıra sitenizi hızlandırmaya geldi. Aşağıda başlıklar halinde sıralanmış olan yöntemleri uygularsanız, sitenizdeki hızlanmayı siz de fark edeceksiniz.
Hosting Firmanızı ve Hosting Planınızı Seçerken Kaliteden Ödün Vermeyin
Sitelerin yavaş yüklenmesinin ve ağır çalışmasının en büyük nedeni, hosting kaynaklı problemlerdir. Eğer kullandığınız hosting hesabının kaynakları yeterli değil ise; ziyaretçilerinizin donma ve kasma problemlerini yaşaması olasıdır.
Yayın hayatına yeni başlayan web siteleri, genelde paylaşımlı hosting planlarını tercih ederler. Ancak siteye giren ziyaretçilerin artması ve site içeriğinin geliştirilmesi gibi nedenlerle bu kaynaklar; bir müddet sonra yetersiz gelebilir. Kaynakların yetersiz gelmesi ise site erişimini ve/veya sitede gezinmeyi zora sokacaktır.
Piyasada “merdiven altı” olarak tabir edilen hosting şirketleri tarafından, neredeyse maliyetinin altında fiyatlarla hosting satışı yapılmaktadır. Fiyatların bu denli uygun olmasının ilk sebebi; bir sunucuda kapasitenin üstünde site barındırılmaya çalışılmasıdır. Kapasite üstü site barındırılan sunucularda, sitelerin hızlı çalışması imkansızdır.
Buraya kadar anlatılan sebeplerden mütevellit; hosting planını ve hosting firması seçerken son derece dikkatli olmanız gerekir. Tavsiyemiz; sitelerinizin tahmini kapasitesinin bir barem üstünde kaynak sunan hosting planlarını, kendini kanıtlamış ve uzun süredir hizmet veren hosting firmalarından satın almanız yönündedir.
Tarayıcı Önbellekleme Teknolojisinden Faydalanın
Birçok web tarayıcısı tarafından desteklenen “önbellekleme teknolojisi”, sitelerinizin hızlı açılması ve gezilmesi için adeta en önemli etkenlerden biridir.
Önbellekleme mantığında sitenizin sık değişmeyen footer, header gibi bölümleri; ziyaretçinin bilgisayarına kaydedilir. Ziyaretçi sitenizi ikinci defa ziyaret ettiğinde ise önbelleklenen bölümler için sunucudan veri aktarımı beklenmez. Dolayısı ile siteniz daha hızlı açılır ve daha hızlı gezilir.
Eğer bir WordPress site sahibi iseniz, önbellekleme yapmak için BURADA yayınlanan eklentilerden birini kullanabilirsiniz. Eklenti kullanmak istemiyorsanız, Apache Server’da “mode_expires” seçeneğinin açık olduğundan emin olmak kaydı ile, .htaccess dosyasına aşağıdaki kodu ekleyebilirsiniz.
<ifmodule mod_expires.c> <filesmatch “\.(png|jpg|gif|svg|css|js)$”> ExpiresActive on ExpiresDefault “access plus 1 year” </filesmatch> </ifmodule>
Eğer WordPress dışında bir PHP site sahibi iseniz; yine Apache Server’da “mode_expires” seçeneğinin açık olduğundan emin olarak, .htaccess dosyasına aşağıdaki kodu yapıştırarak önbellekleme yapabilirsiniz.
## EXPIRES CACHING ##
<IfModule mod_expires.c>
ExpiresActive On
ExpiresByType image/jpg “access 1 year”
ExpiresByType image/jpeg “access 1 year”
ExpiresByType image/gif “access 1 year”
ExpiresByType image/png “access 1 year”
ExpiresByType text/css “access 1 month”
ExpiresByType application/pdf “access 1 month”
ExpiresByType text/x-javascript “access 1 month”
ExpiresByType application/x-shockwave-flash “access 1 month”
ExpiresByType image/x-icon “access 1 year”
ExpiresDefault “access 2 days”
</IfModule>
## EXPIRES CACHING ##
Eğer .net, mvc ve asp tabanlı bir web sitesi yönetiyorsanız; .htaccess dosyasına aşağıdaki kodu yapıştırarak önbellekleme yapmanız mümkün olacaktır.
<staticContent>
<clientCache cacheControlCustom=”public” cacheControlMode=”UseMaxAge” cacheControlMaxAge=”500.00:00:00″ />
</staticContent>
CDN Servislerini Kullanın
Ziyaretçilerinizi daha hızlı bir web deneyimi yaşatmanın bir diğer yolu da CDN servislerini kullanmaktır. CDN servisleri sayesinde, sitenizin kopyaları dünyanın dört bir yanındaki fiziksel sunucularda barındırılır ve ziyaretçileriniz sitenize kendisine coğrafi olarak en yakın sunucudan ulaşır.
Ayrıca sitenizde oluşacak trafiğe farklı sunuculardan cevap verilmesinden dolayı kaynak tüketimi de asgari düzeye inecek, kaynak tüketimi nedenli hız kaybı problemlerinin önüne geçilmiş olunacaktır.
CDN teknolojisini ve ücretsiz CDN servislerini anlattığımız yazımıza BURAYA tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Sitedeki Medya Dosyalarının Optimizasyonlarını Gerçekleştirin
Kaliteli bir içerik; yazı, fotoğraf, video ve mümkünse ses dosyalarının bir arada kullanılması ile oluşturulur. Arama motorlarının özellikle konuyu fotoğraflarla anlatan yazılı içeriklere daha çok önem verdiği konusunda, birçok SEO otoritesi fikir birliğine varmıştır.
Ancak sitenin hızlandırılması hususunda video ve fotoğraf içerikleri kelimenin tam anlamı ile baş belasıdır. Özellikle düzgün optimize edilmemiş fotoğraflar, site hızını olumsuz derecede etkiler.
Eğer WordPress bir site kullanıyorsanız, ShortPixel Image Optimizer eklentisi ile sitenizdeki fotoğrafları optimize etmenizi öneririz. Eklentiyi BURAYA tıklayarak edinebilirsiniz.
Siteniz hangi kodlama dili ile yazılırsa yazılsın, aşağıdaki iyileştirmeleri yapmanız halinde, site hızınız tatmin edici derecede artacaktır.
- Site fotoğraflarında öncelikli olarak JPEG, ikincil olarak PNG formatını tercih edin. TIFF ve BMP gibi formatları mecbur kalmadıkça kullanmayın. Hatta mümkünse buna mecbur olmayın.
- Yazılara eklediğiniz fotoğrafları mümkün olan en sade hali ile yayınlayın. Fotoğraflardaki gereksiz bölümleri kesin ve boyutlarını mümkün olduğu kadar düşürün.
- Yayınladığınız sayfanın büyük bir kısmını kaplayacak olan fotoğrafları kullanmaktan kaçının. Site genişliğinden daha fazla genişlikte fotoğraf kullanmayın.
- Eğer sitenizde fazla sayıda fotoğraf varsa, Lazy Load teknolojisinden faydalanın. Lazy Load; sitenin ziyaret edildiği esnada sayfada aşağı doğru gittikçe fotoğrafların yüklenmesini sağlayan bir yöntemdir.
CSS, JavaScript ve HTML Dosyalarını Optimize Edin
Bir web sitesinin ağır yüklenmesine neden olan ve hızlı gezilmesini engelleyen unsurlardan bazıları da, optimize edilmemiş CSS, JavaScript ve HTML dosyalarıdır.
Bu dosyalardaki kod yapısını düzenleyerek kodları kısaltmak, satırlardaki boşlukları temizlemek dolayısı ile siteye ziyaret gerçekleştirildiğinde ziyaretçinin bilgisayarına indirilen veriyi küçültmek; sitenizi hızlandıracaktır.
Eğer WordPress bir site kullanıyorsanız BURADAKİ WP Super Minify eklentisi yardımı ile söz konusu dosyaları optimize edebilirsiniz.
Eğer WordPress dışında bir web site alt yapısı kullanıyorsanız, ClodFlare kullanıcıları için ücretsiz sunulan “minify” aracını kullanabilirsiniz. CloudFlare müşterisi değilseniz, CSS kodlarınızı çevrimiçi olarak optimize etmek için “CSS Minifier” aracını; JavaScript kodlarınızı çevrimiçi olarak optimize etmek için “JsCompress” aracını kullanabilirsiniz.
Yazımızı okumayı bitirdiğinize göre, web sitenizi hızlandırmak için yapmanız gereken temel optimizasyonlara hakim oldunuz demektir. Web teknolojileri ile alakalı diğer bilgilere de ulaşabilmek için blogumuzu okumaya devam edebilirsiniz.
Google’ın istatistikleri, web sitesi ziyaretçilerinin% 50’sinin bir mobil web sitesinin 2 saniye içinde yüklenmesini beklediğini göstermektedir. Kullanıcıların% 53’ü, yüklenmesi 3 saniyeden uzun sürerse muhtemelen blog sayfasından ayrılacaktır.
Bu içeriği paylaştığınız için çok teşekkürler. Çünkü Google artık sayfa hızını kullanıcı deneyiminde önemli bir faktör olarak görüyor.
Güzel bir içerik olmuş ellerinize sağlık hocam.