JavaScript web geliştirmeyi daha kolay ve daha çekici hale getirmek için tasarlanmış bir nesne yönelimli programlama dilidir. JavaScript çoğu durumda web sayfaları için duyarlı, etkileşimli öğeler oluşturmak ve kullanıcı deneyimini geliştirmek için kullanılır. İnterneti modern yaşam için vazgeçilmez kılan işlevlerin ve uygulamaların çoğu bir tür JavaScript biçiminde kodlanmıştır.

ECMA Script Nedir?

ECMAScript, JavaScript, JScript, vb. kodlama dilleri için bir standarttır. JavaScript, ECMAScript tabanlı bir dildir. JavaScript gibi komut dosyası dilleri için bir standart olan JScript, ECMAScript’tir. JavaScript, ECMAScript’in en popüler uygulamalarından biri olarak kabul edilir.

JavaScript Nasıl Çalışır?

JavaScript ya bir web sayfasına gömülüdür ya da bir .js dosyasına dahil edilmiştir. JavaScript “sunucu tarafı” dili değil bir “istemci tarafı” dilidir. Bu, bir internet tarayıcısında çalışan bir bilgisayar programlama dili olduğu anlamına gelir (tarayıcı, sayfaları indirmek için bir web sunucusuna bağlandığı için web istemcisi olarak da bilinir).

JavaScript’in çalışma şekli oldukça ilginçtir. Normal bir web sayfasının içine bazı JavaScript kodları yerleştirdiğinizde, tarayıcı sayfayı yüklediğinde, tarayıcının sayfada bulduğu JavaScript kodunu okuyan ve çalıştıran yerleşik bir yorumlayıcı vardır.

Java ve JavaScript Arasındaki Fark Nedir?

Aşağıdaki listede Java ve JavaScript arasındaki farkları bulabilirsiniz:

  • Java, nesne yönelimli bir programlama dilidir. JavaScript ise, nesne tabanlı bir betik dilidir.
  • Java, 1995 yılında Sun Microsystems’de geliştirilmiştir. JavaScript ise, 1995 yılında Netscape tarafından geliştirilmiştir.
  • Java kodu, bir web tarayıcısına ek olarak herhangi bir sanal makinede çalıştırılabilir. JavaScript kodu web tarayıcısı için yazılmıştır.
  • Java, bağımsız bir dildir. JavaScript kodu ise bir web sayfasında tutulur.
  • Java programları daha fazla bellek gerektirirken, JavaScript gerektirmez.
  • Java güçlü bir şekilde yazılmıştır ve tüm değişkenlerin bildirilmiş bir türe sahip olmasını gerektirir. JavaScript ise zayıf yazılmıştır ve tüm değişkenler için tanım gerektirmez.
  • Java nesneleri sınıf tabanlıdır. JavaScript nesneleri ise prototip tabanlıdır.

JavaScript Nerede Kullanılır? 

JavaScript’in nerede kullanıldığını merak ediyorsanız, aşağıdaki liste size yardımcı olabilir.

Web sitelerine etkileşim eklemek: Bir web sitesinin statik bir metin sayfasından daha fazlası olmasını istiyorsanız, biraz JavaScripting kullanmanız gerekir.

Mobil uygulamalar geliştirmek: JavaScript yalnızca web siteleri için değildir. Telefonunuzda ve tabletinizde bulunan uygulamaları oluşturmak için de kullanılır.

Web tarayıcı tabanlı oyunlar oluşturmak: Hiç doğrudan web tarayıcınızdan bir oyun oynadınız mı? Muhtemelen bunun gerçekleşmesine JavaScript yardımcı oldu.

Arka uç web geliştirme: JavaScript çoğunlukla işlerin ön ucunda kullanılır, ancak arka uç altyapısında da kullanılabilecek kadar çok yönlü bir betik dilidir.

JavaScript Frameworkleri ve Kütüphaneleri

JavaScript’in popüler olmasının ana nedenlerinden biri JavaScript frameworkleri ve kütüphaneleridir. 

En popüler JavaScript framework ve kütüphanelerini aşağıdaki listede bulabilirsiniz.

React: ReactJS bir diğer üst düzey JavaScript framework’üdür. Facebook ve Instagram kullanıcı arayüzünün arkasında yer alır ve bu tür yüksek trafikli uygulamaları sürdürmede etkinlik gösterir.

Vue: Vue.js, React’e benzer şekilde kullanıcı arayüzleri oluşturmak için kullanılan başka bir açık kaynaklı aşamalı JavaScript framework’üdür.

Angular: AngularJS, hızlı uygulama geliştirme için bir dizi modern geliştirme ve tasarım özelliği sağlayan Google’nin web geliştirme framework’üdür.

Ember: Ember.js, ‘Model and View’ modeline dayanan bir başka popüler açık kaynaklı JavaScript web framework’üdür.

NodeJs: Node.js veya Node JS, JavaScript kullanarak sunucu tarafı bir bileşen geliştirmenize izin veren başka bir güçlü JavaScript framework’üdür.

jQuery: jQuery, web sitenizi genişletmek ve daha etkileşimli hale getirmek istediğinizde kullanabileceğiniz pek çok özellik sağlayan en popüler JavaScript kitaplığıdır.

JavaScript Hangi Platformlarda Çalışır?

JavaScript esasen tarayıcılarda çalışması için tasarlanmış çok kullanışlı bir dildir. Her web tarayıcıda çalışır. 

Node.js aracılığıyla, JavaScript artık yalnızca tarayıcılarda değil, sunucularda da çalışır. Node.js, JavaScript’in sunucularda çalışmasına izin vermek için gerekli tüm araçlara sahip bir ortamdır. Node.js gibi platformlar, geliştiricilerin JavaScript sunucu tarafında çalıştırmasına izin verir.

Java ve Swift, sırasıyla Android ve iOS için mobil uygulamalar oluşturmak için kullanılan popüler dillerdir. Ionic, React Native gibi framework’ler, JavaScript’i mobil uygulamalar oluşturmak için güçlü bir araç haline getirir.

Bugün, React Native en popüler mobil geliştirme JavaScript framework’üdür. React Native ile farklı işletim sistemleri için mobil uygulamalar oluşturabilirsiniz. Yani Android ve iOS işletim sistemleri için farklı kod tabanları yazmanıza gerek yoktur. Tek yapmanız gereken bir kez kod yazmak ve farklı platformlarda çalıştırmaktır.

JavaScript ayrıca masaüstü uygulamaları da oluşturabilir. Yani sadece mobil ve web uygulamalarıyla sınırlı değil. Masaüstü uygulamaları, mobil veya web uygulamaları kadar popüler değildir, ancak yine de gereklidir.

Electron, NW.js, AppJS, masaüstü uygulamaları oluşturmanıza izin veren bazı JavaScript framework’leridir. 

JavaScript kullanarak oluşturduğunuz masaüstü uygulamaları çapraz platformdur. Tek bir kod tabanı Windows, Linux ve macOS’ta iyi çalışacağından farklı platformlar için kod yazmanıza gerek yoktur.

Bir Web Sitesine Nasıl JavaScript Eklenir?

Bir web sayfasına JavaScript kodu eklemek oldukça basit bir işlemdir (ve HTML ve CSS ile kodlama yaptıysanız tanıdık bir işlemdir). JavaScript, script etiketleri kullanılarak ve bunlara text / javascript type özelliği verilerek doğrudan bir sayfanın koduna eklenebilir. JavaScript bir siteye CSS eklemeye çok benzer. Aşağıdaki örnekte bu benzerliği görebilirsiniz.

JavaScript kodu, bir sayfaya .js uzantısıyla ayrı bir başlık dosyası olarak da eklenebilir. Komut dosyası daha sonra her bireyin web tarayıcısına indirilip işlenerek ekranda görünen dinamik nesnelere ve efektlere dönüştürülür.

JavaScript Nasıl Öğrenilir? 

Artık JavaScript’in ne için kullanıldığını bildiğinize göre, öğrenmeye başlama zamanı. Programlamayı öğrenirken, en başından itibaren saygın kaynakları seçmeniz gerekir, aksi takdirde, yetersiz kaynaklardan zor kavramları anlamaya çalışırken zamanınızı boşa harcayabilirsiniz.

İnternetin çok yoğun olarak kullanıldığı bir dönemde olduğunuz için seçenekleriniz neredeyse sınırsızdır. Kitap okuyabilir, üniversitede bir programa bölümünde okuyabilir, Youtube’den videolar izleyebilir, yazılımcı bir arkadaşınıza sorabilir ya da çevrimiçi olarak sayısız kaynak bulabilirsiniz. Fakat öğrenmenin en iyi yolunun çevrimiçi bir kurs veya Youtube’den geçtiğini hatırlatmakta fayda var.

JavaScript öğrenmeyi kafaya koyduysanız, öğrenmeden önce bilmeniz gereken bazı detaylar var. Örneğin, JavaScript’in kullanıldığı bir front-end geliştirici olmak istiyorsanız, HTML ve CSS de öğrenmeniz gerekir.

Yukarıda sizinle JavaScript ne olduğunu, nasıl çalıştığını, kullanım alanlarını vb. JavaScript ile ilgili merak edebileceğiniz birçok şeyi paylaştık. JavaScript ile ilgili merak ettiğiniz farklı şeyler varsa, yorum bölümünde bize yazın. İçeriğimizi geliştirmek için deneyimlerinizi ve önerilerinizi paylaşmayı unutmayın.